تحلیل شبکه های مجازی
تحقیق و نگارش: مجید کرامتی مقدم
آمار درست و واقعی همیشه دغدغه اصلی پیشرفت و اساس توسعه پایدار بوده و هست. عدد و ارقامی که بتوان با استناد به آن ها برنامه ریزی دقیقی صورت داد.
با توجه به این توضیحات، به اهمیت نیازسنجی و مخاطب شناسی با استفاده از ابزاری همچون: نظرسنجی، پرسشنامه و مصاحبه پی می بریم.
در این نظرسنجی، سه سوال از کاربران فضای مجازی پرسیده شد.
سوال اول：از بین شبکه های ارتباطی مجازی کدام یک را بیشتر می پسندید و چرا؟
سوال دوم：دلیل ماندن در تلگرام چه بوده است و از کدام نسخه تلگرام استفاده می کنید؟
سوال سوم：سه حوزه مورد علاقه و یا سه کانال برتر تلگرام از نگاه شما کدامند؟
در این نظرسنجی از (۱۰۴) زن و مرد، با دامنه سنی بین ۲۰_۶۰ ساله و از حیث مدرک تحصیلی از دیپلم تا دکتری به سوالات ما جواب دادند.
پاسخ های ارائه شده از سوی کاربران، در نوع خود جالب و تامل برانگیز بود، که ذکر همه آنها، خارج از حوصله و خوانش گزارش نهایی نظرسنجی است.
در پاسخ به سوال اول؛ تلگرام با فاصله بسیار زیادی اولویت اول علاقه مندی کاربران نظرسنجی را به خود اختصاص داد و بعد از آن اینستاگرام و واتساپ!
البته اسکایپ، لاین و فیسبوک نیز بدون طرفدار نبودند.
در پاسخ به سوال دوم؛ دلیل ماندن در تلگرام را در دسترس و همه گیر بودن و جا به جایی راحت و آسان حجم بالای اطلاعات در سریع ترین زمان ممکن برشمردند؛ اما عدم اطمینان از نسخه های داخلی یا فرعی باعث شده تا تقریباً ۹۰ درصد کاربران همچنان تلگرام اصلی را ترجیح دهند.
هاتگرام، موبوگرام و تلگرام طلایی هم کمتر از ۱۰ درصد را به خودشان اختصاص داده اند، آن هم در کنار تلگرام اصلی و نه به صورت مستقل!
در پاسخ به سوال سوم؛ کانالهای خبری، روانشناسی، ورزش و سلامتی و ادبیات، بیشترین مخاطبان را به خود اختصاص داده بودند. البته اگر به کانالهایی با موضوعات ممنوعه و سیاسی مخالف نپردازیم.
از نکات برجسته این نظرسنجی میتوان به اعتماد کاربران به نرم افزارها و فضاهای ارتباطی خارجی و نداشتن اعتماد به نسخه های داخلی اشاره کرد.
دلایلی همچون نارضایتی عمومی و بی اعتمادی به اخبار و رسانه های داخلی، در مواجهه با رسانه های خارجی هم چون بی بی سی پرشین که پر طرفدارترین کانال خبری مخاطبین نظر سنجی بود؛ زنگ خطریست که باید دید چرا مردم ما ترجیح می دهند اخبار را در شبکه ای که به زعم کارشناسان داخلی معروف به چشم روباه (بی بی سی) است، دنبال کنند تا رسانه های داخلی را!
فشار و فیلترینگ نه تنها مانع استفاده مردم از تلگرام نشد؛ بلکه استقبال از تلگرام بیشتر هم شد و نوعی لجبازی عمومی را در پی داشت، تا جایی که هر کاربر حداقل یک فیلترشکن را روی گوشی خود دارد، که می تواند غیر از تلگرام به فضاهای ممنوعه دیگر هم سرکی بکشد!
لازم به ذکر است این مطلب حاصل تحقیق شخصی و میدانی بنده در اوایل فیلترشدن پلتفرم تلگرام است و باز نشر مطلب از کانال مهارتهای روانی. در حال حاضر و با توجه به گزارشات مختلف می توان نتیجه گرفت در حال حاضر اینستاگرام در ایران جایگاه اول را به خود اختصاص داده است.
تحقیق و نگارش: مجید کرامتی مقدم
برخی مقالات بنده و همکارانم در حوزه رسانه های نوین:
1- مروری بر تاثیرات شبکه های اجتماعی بر تغییر سبک زندگی
