روان شناسی داوری در ورزش
(قسمت پنجم)
ارتباط:
مهارت های روانی | پیام داور بیانگر اطمینان، کنترل، آرامش، میزان مثبت بودن و عدالت داور است. پیام داور میتواند کلامی و غیرکلامی باشد، حالت بدنی، ایماء و اشارات، حرکات و درجه صدا همه با یکدیگر تلفیق میشوند تا پیامی را به صورت صحیح یا غلط منتقل کنند.
برای یک داور پیام های غیرکلامی بیشتر از پیام¬های کلامی اهمیت دارد و قدرت آن نیز بیشتر است.
یک داور باید از لحاظ روانی، آمادگی گوش دادن به پیام را داشته باشد. قطع کردن صحبت طرف مقابل و شروع به پاسخ دادن، از جمله اشتباهات رایج است.
زبان بدن ابزار قوی یک داور است. این زبان شامل ظاهر بدنی، حالت بدنی، رفتار لمسی، اشارات و بیان¬های چهره¬ای میشود.
روابط فضایی داور: صمیمی، شخصی، اجتماعی و عمومی که این چهار منطقه بر حسب فاصله بین افراد با یکدیگر متفاوت است و یک داور در طی مسابقه در این چهار منطقه سیر میکند.
فرا زبانی:
به عنصر صوتی تشکیل دهنده گفتار، جدای از معنی واقعی کلمه گفته میشود. عبارت مهم نیست که شما چه می گویید بلکه مهم چگونه گفتن شماست! به خوبی فرا زبانی را تبیین میکند.
سبکهای ارتباطی: مبارزان، مشارکت جویان، مستبدان و آزادان
رسانه ها:
وقتی رقابتها داغ است و یا نتیجه بازی بر جایگاه تیم در لیگ، قهرمانی یا شهرت اجتماعی اثر میگذارد، داوران از طرف رسانه ها بیشتر مورد توجه قرار میگیرند. پوشش رسانهای میتواند بر قضاوت اثر بگذارد، نگرانی در مورد نوع ارزشیابی عملکرد و اضطراب ناخواسته که موجب اخلال و تنزل اطمینان فرد میشود.
منبع: روانشناسی داوری، نوشته: روبرت اس. وینبرگ و پگی ا.ریچاردسون، ترجمه: دکتر سیروس چوبینه
تهیه و تنظیم مجید کرامتی مقدم (کانال مهارتهای روانی)
توضیح تکمیلی و نقد (مجید کرامتی مقدم):
در مقالات علمی که بیشتر در مورد انواع ارتباطات کلامی صورت گرفته همچون (مقاله ارتباط بدون کلام، مهرابیان، مجله روانشناسی امروز، ص ۵۲_۵۵)
زبان بدنی: ۵۵ درصد
فرا زبانی: ۳۸ درصد
زبان کلامی: ۷ درصد
این تحقیق و آمار به درستی اهمیت زبان بدن و فرا زبانی را برای یک قضاوت درست داور نشان میدهد.
در مورد روابط فضایی جالب است بدانید که بسته به نوع و ماهیت رشته ورزشی برای داور آن رشته متغیر است. که بسته به ارتباط و فاصله بازیکن با داور رابطه فضایی به چهار طریق شکل میگیرد.
در ارتباط داور با مربیان، بازیکنان و تماشاگران توصیه میشود که انتقادپذیر باشید، خشن نباشید، بلند صحبت نکنید، اطمینان خود را نشان دهید، به تماشاگران توجهی نداشته باشید، به پرسشهای منطقی جواب دهید، از کلمات منطقی استفاده کنید، خونسرد باشید و….
در مورد رسانه ها و ارتباط با اهالی رسانه، گزارشگران و خبرنگاران باید تعاملی دو سویه و همراه با احترام باشد. رسانه های تببین کننده رقابتهای ورزشی برای عموم مردم هستند و افکار عمومی را هدایت میکنند.
به راحتی میتوانند داوران را مسبب باخت تیم مورد علاقه اشان به مردم معرفی کنند و در این راه طرفداران و ارکان تیمهای شکست خورده هم در توجیه باخت همه مسئولیت را متوجه داور مسابقه میکنند.
به نظر می آید داوران در برخورد با رسانه ها باید بسیار احتیاط کنند، در مورد مسائل فنی مربیان و بازیکنان صحبتی نکنند، در صورت خستگی یا عدم تمرکز با هیچ رسانهای مصاحبه نکنند و…
رعایت موارد بالا کمک میکند که در ادامه مسیر حرفهای یک داور برچسب نخورد و بدون حواشی به قضاوت هر رقابتی دعوت شود در غیر این صورت آینده شغلی و حرفهای خود را به خطر انداخته یا به قضاوت در مسابقات سطح پایین عادت کند و نهایتاً باید خیلی زود از دنیای داوری خداحافظی کند.
